Phụ huynh hỏi: Con nói dối thường xuyên và ngày càng tinh vi, ba mẹ đã đánh con vài lần vì tội nói dối của con. Em phải làm sao?
Master coach Nguyễn Thị Hệ (Mẹ Hệ trả lời):
Trước hết, ba mẹ cần bình tĩnh nhìn lại: nói dối ở trẻ em không hẳn là một thói xấu cố tình, có thể ẩn sâu là nỗi sợ của con. Khi con lớn dần, con biết phân biệt đúng – sai, và đôi khi thử “thao tác” để tránh bị phạt, để được khen, hoặc để đạt điều mình muốn.
Nguyên nhân trẻ thường nói dối:
- Sợ bị phạt hoặc la mắng: Khi bị đánh hay trách nặng, trẻ dễ hình thành phản xạ nói dối để che giấu lỗi.
- Muốn được chú ý hoặc được khen: Có trẻ “thêm mắm muối” câu chuyện để ba mẹ chú ý hơn.
- Chưa phân biệt rõ thật – giả: Trẻ nhỏ nhiều khi tưởng tượng và nói ra như thật.
Ba mẹ nên làm gì khi con nói dối?
1. Ngưng đánh đòn, la mắng nặng nề:
- Đánh con không giúp con ngừng nói dối, mà chỉ làm con sợ ba mẹ hơn, giỏi che giấu hơn. Nếu ba mẹ càng làm con sợ, trình nói dối và che dấu tội của con sẽ ngày một tinh vi hơn.
- Thay vào đó, giữ bình tĩnh và xem nói dối là dấu hiệu để hiểu con đang lo lắng điều gì
2. Tìm hiểu động cơ phía sau lời con nói dối:
- Hỏi con bằng giọng nhẹ nhàng: “Con kể thật cho mẹ nghe nhé, mẹ không la đâu. Mẹ chỉ muốn biết sự thật thôi.”
- Khi con cảm thấy an toàn, con sẽ dễ chia sẻ thật hơn.
3. Đặt ra hậu quả hợp lý, thay vì trừng phạt:
- Ví dụ: nếu con nói dối chuyện chưa làm bài tập → thay vì đánh, ba mẹ có thể cho con tự chịu trách nhiệm: “Con chưa làm thì tối nay con sẽ bớt 30 phút chơi để hoàn thành.”
- Điều này giúp trẻ hiểu nói dối không giúp tránh trách nhiệm.
4. Khen ngợi khi con trung thực:
- Khi con dũng cảm nói thật, dù sự thật có “xấu”, hãy khen: “Mẹ cảm ơn con vì đã nói thật. Nhờ vậy mẹ mới biết để giúp con.”
- Sự công nhận này nuôi dưỡng thói quen thành thật.
5. Làm gương:
- Trẻ rất nhạy trong việc quan sát. Nếu ba mẹ có những “lời nói dối xã giao” trước mặt con (ví dụ: bảo “Mẹ bận” nhưng thật ra không), con sẽ học theo.
- Vì vậy, ba mẹ càng trung thực, con càng dễ noi gương.
Lời nhắn dành cho ba mẹ: Nói dối là một giai đoạn phát triển, không phải “tội nặng”. Khi ba mẹ chuyển từ trừng phạt → đồng hành, trẻ sẽ dần hiểu trung thực là cách duy nhất để được ba mẹ tin tưởng và yêu thương.
>> Nếu ba mẹ muốn có thêm nhiều giải pháp nuôi dạy con nhàn tênh, hãy đăng ký chương trình TÌM VỀ CHÍNH MÌNH sắp khai giảng sắp đến!!!!
>> Xem thêm video giải pháp khi con nói dối
>>> Xem thêm các vấn đề ba mẹ thường gặp:
- 5 Cách Để Dạy Trẻ Sống Ngăn Nắp, Gọn Gàng, Luôn Có Ý Thức Dọn Dẹp
- Ba mẹ không nói chuyện được với con? – 5 lỗi cha mẹ thường mắc khi trò chuyện với con
- Con bướng phải làm sao? – 5 Điều cần làm trên góc nhìn tâm lý của chuyên gia tư vấn
