Phụ huynh hỏi: Phải làm sao khi con ghen tị với em nhỏ? Nhà mình có 2 chị em, bạn lớn thường xuyên có những biểu hiện đánh em, ghét em, nhiều lúc con còn gào lên với mẹ: con không thích con em.
Master coach Nguyễn Thị Hệ (Mẹ Hệ trả lời):
Chào ba mẹ, mẹ Hệ rất hiểu những lo lắng và trăn trở của ba mẹ khi chứng kiến con lớn có những biểu hiện như vậy. Đây là một tình huống rất phổ biến, xảy ra ở hầu hết các gia đình có từ hai con trở lên. Điều này không có nghĩa là con bạn hư hay không yêu thương em, mà chỉ đơn giản là con đang trải qua một giai đoạn tâm lý vô cùng nhạy cảm.
Tại sao lại có những biểu hiện con ghen tị với em?
Khi một em bé mới ra đời, thế giới của bạn lớn dường như bị đảo lộn. Con không còn là trung tâm của sự chú ý, tình yêu thương và sự quan tâm của cha mẹ nữa. Con ghen tị với em có thể vì cảm thấy bị bỏ rơi, bị so sánh và mất đi vị trí độc tôn của mình. Những biểu hiện như đánh em, ghét em, hay gào lên “không thích em” thực chất là cách con thể hiện sự tức giận, thất vọng và mong muốn được chú ý từ cha mẹ.
Ba mẹ cần hiểu rằng con ghen tị với em đây là một phản ứng hoàn toàn tự nhiên và không phải là lỗi của con. Điều quan trọng là cha mẹ cần có cách tiếp cận đúng đắn để giúp con vượt qua giai đoạn này.
Làm gì khi con ghen tị với em
Để xoa dịu cảm xúc của con và xây dựng mối quan hệ tốt đẹp giữa hai chị em, bạn có thể tham khảo một vài gợi ý sau:
>>> Xem thêm các vấn đề ba mẹ thường gặp:
- 5 Cách Để Dạy Trẻ Sống Ngăn Nắp, Gọn Gàng, Luôn Có Ý Thức Dọn Dẹp
- Ba mẹ không nói chuyện được với con? – 5 lỗi cha mẹ thường mắc khi trò chuyện với con
- Con bướng phải làm sao? – 5 Điều cần làm trên góc nhìn tâm lý của chuyên gia tư vấn
1. Thấu hiểu và chấp nhận cảm xúc của con
- Không phủ nhận cảm xúc của con: Khi con nói “con ghét em”, đừng vội phản ứng “con nói thế là hư” hay “con phải thương em chứ”. Thay vào đó, hãy nhẹ nhàng nói: “Mẹ hiểu con đang cảm thấy buồn/giận/bệt tắc. Con có thể chia sẻ với mẹ được không?” Việc này giúp con cảm thấy được lắng nghe và tôn trọng.
- Xác nhận cảm xúc: Bạn có thể nói “Mẹ biết khi có em, con cảm thấy không được chơi với mẹ nhiều như trước. Mẹ hiểu cảm giác của con.” Điều này giúp con biết rằng cảm xúc của mình là bình thường và được chấp nhận.
2. Dành thời gian riêng cho con lớn
- Hãy dành ra ít nhất 15-20 phút mỗi ngày để chỉ có hai mẹ con hoặc hai bố con. Cùng nhau đọc sách, vẽ tranh, lắp ghép đồ chơi… trong khoảng thời gian đó, hãy để em bé cho người khác trông giúp hoặc chờ bé ngủ. Khoảng thời gian này vô cùng quý giá, giúp con cảm nhận được rằng con vẫn là một phần quan trọng trong cuộc sống của cha mẹ.
- Tránh so sánh: Không bao giờ nói “em ngoan hơn”, “con phải nhường em” hay “sao con không được như em”. Mỗi đứa trẻ là một cá thể riêng biệt, và việc so sánh chỉ khiến con càng thêm mặc cảm và ghen tị.
3. Cho con tham gia vào việc chăm sóc em để giảm con ghen tị với em
- Hãy biến con lớn thành “người trợ giúp đặc biệt” của cha mẹ. Bạn có thể nhờ con lấy tã, lấy khăn, hay hát cho em nghe. Khi em bé ngủ, hãy nói với con: “Em ngủ rồi này, em thích khi được chị/anh hát ru lắm đấy!”
- Khen ngợi nỗ lực của con: Dù con chỉ làm những việc rất nhỏ, hãy luôn dành lời khen ngợi. Ví dụ: “Mẹ cảm ơn con đã giúp mẹ lấy chiếc khăn nhé. Con thật là người chị/anh tuyệt vời!”
4. Giáo dục về tình yêu thương
- Thay vì ép buộc con phải yêu thương em, hãy dạy con về sự sẻ chia và sự đồng hành. Kể những câu chuyện về tình cảm anh chị em, cho con thấy những lợi ích khi có anh/chị/em.
- Làm gương: Cha mẹ hãy thể hiện tình yêu thương, sự quan tâm lẫn nhau trong gia đình. Trẻ em học hỏi rất nhiều từ những hành động của người lớn.
Một vài điều cần lưu ý khi con ghen tị với em
- Kiên nhẫn: Giai đoạn này có thể kéo dài, và sẽ có những lúc con tái diễn các hành vi cũ. Điều quan trọng là cha mẹ cần kiên nhẫn, không mất bình tĩnh và tiếp tục áp dụng các biện pháp trên.
- Tránh la mắng, đánh đòn: Khi con đánh em, hãy nhẹ nhàng tách hai con ra, ôm con lớn vào lòng và nói chuyện. La mắng hay đánh đòn chỉ khiến con càng thêm sợ hãi, tổn thương và mất kết nối với cha mẹ.
- Thiết lập ranh giới: Tuyệt đối không cho phép con có hành vi làm đau em. Hãy nghiêm túc nói với con: “Đánh em là sai. Con không được làm vậy. Nếu con tức giận, hãy nói với mẹ, mẹ sẽ lắng nghe.”
Chúc ba mẹ và gia đình sớm vượt qua giai đoạn khó khăn này và xây dựng một gia đình thật gắn kết, yêu thương.
>> Xem thêm video giải pháp khi con ghen tị với em
>>> Xem thêm các vấn đề ba mẹ thường gặp:
- 5 Cách Để Dạy Trẻ Sống Ngăn Nắp, Gọn Gàng, Luôn Có Ý Thức Dọn Dẹp
- Ba mẹ không nói chuyện được với con? – 5 lỗi cha mẹ thường mắc khi trò chuyện với con
- Con bướng phải làm sao? – 5 Điều cần làm trên góc nhìn tâm lý của chuyên gia tư vấn
